Öğrenim durumları aşağıdakilerden birine uyanlar ÖSYS'ye (Sınavsız Geçiş dâhil) başvurabilirler:
- Ortaöğretim kurumlarının (lise veya dengi okullar, açık öğretim lisesi) son sınıfında okumakta olan öğrenciler,
- Ortaöğretim kurumlarının son sınıflarında beklemeli durumda bulunanlar,
- Ortaöğretim kurumlarının dışarıdan bitirme sınavlarına girenler,
- Ortaöğretim kurumlarını bitirmiş olanlar,
- Ortaöğrenimlerini yabancı ülkelerde yapanlardan durumları yukarıdakilerden birine uyanlar.
Ayrıca durumları yukarıdakilerden birine uyan yabancı uyruklu veya hiçbir devletin uyruğunda olmayan adaylar da ÖSYS'ye başvurabilirler ancak bu adaylar, ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yer alacak yükseköğretim programları kontenjanlarına yerleştirilmezler. Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 5203 sayılı Kanun ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ile Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olanlar, ÖSYS'ye başvurabilirler. Bu adaylar 2012-ÖSYS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda yer alacak yükseköğretim programlarına yerleşme hakkı kazanmaları durumunda söz konusu kontenjanlara yerleştirilirler.